Top 10 Địa điểm du lịch nổi tiếng ở thị xã Hà Tiên

Từ chân núi Bình San, đi theo con đường nhựa khoảng 5km, bạn sẽ gặp đền thờ Mạc Cửu hay còn gọi là Trung Nghĩa Tự hay đền Ông Linh. Ngôi chùa này do Mạc Thiên Tích thiết kế, xây dựng từ năm 1735 đến năm 1739 thì hoàn thành. Mặt trước của chùa quay về hướng Đông, lưng tựa vào vách núi hình vòng cung vững chãi, bên trái là núi bát giác, bên phải là Đại Kim Dư.

Bên trong chùa có sân rộng tạo không gian cho khách hành hương trong và ngoài tỉnh đến chiêm bái. Bên phải của đền là nhà tiền hiền thờ những người đi trước là Mạc Cửu, bên trái là nhà hậu hiền thờ những người đi sau. Tại chính điện có tấm biển đề bốn chữ. “Khai mở Vương quốc Thiên đàng” ghi nhận công lao mở mang bờ cõi phía Nam của họ Mạc. Vào ngày 26 đến ngày 27 tháng 5 âm lịch hàng năm, tại đền sẽ diễn ra lễ giỗ Mạc Cửu.

Trước chùa là những đầm sen. Theo các cụ cao niên ở Bình San, Mạc Cửu đã cho đào 3 ao nước ngọt để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân. Sau này, khi sông Gianh Thành nối với kênh Vĩnh Tế, nó dẫn nước từ sông Hậu vào. Những ao nước ngọt bị bỏ hoang làm nơi cho hoa sen, bông súng mọc lên như ngày nay.

Một mắt xích quan trọng làm nên Hà Tiên đẹp nên thơ là nơi sinh hoạt văn học, thơ ca với hai nhà thơ lớn, tiêu biểu cho phong trào Thơ mới ở Nam Bộ là Đông Hồ và Mộng Tuyết. Nhà lưu niệm của vợ chồng nhà thơ này nằm gần đầm Đông Hồ, trưng bày những kỷ vật, tác phẩm văn học của một đời người.

Đông Hồ – Mộng Tuyết và câu chuyện tình yêu kéo dài hơn nửa thế kỷ, đẹp như một câu chuyện huyền thoại. Nhà thơ Huy Cận từng nói: “Trăm năm yêu thơ Mộng Tuyết, Đông Hồ Việt Nam xưa nay hiếm…”.

Truyền thuyết đẹp về đôi trai gái nên thơ, lãng mạn này đã trở thành câu chuyện mở đầu cho nhiều cuộc bàn tán về thơ văn, rượu chè của các cụ.

“Một bài thơ, một trái tim

Là ánh sáng của một bông hồng non, gió thổi

Là hoa xuân, bóng trăng đêm tàn ”

Đến thăm Mũi Nai, du khách còn được nghe câu chuyện hấp dẫn về hươu thần. Tương truyền từ xa xưa vùng đất này bạt ngàn. Có một con nai con thuộc giống nai thần thánh thường ra bãi biển uống nước. Một ngày nọ, vì bị cảnh đẹp mê hoặc, anh ta không kịp quay lại khu rừng. Biển cuộn từng lớp sóng dữ dội, con nai hóa đá bên mép biển. Ngày nay, từ trên đỉnh Tà Pang nhìn xuống có thể thấy đỉnh núi mang hình chú nai con đang uống nước.

Bãi biển Mũi Nai bao gồm khu vực bãi trước và khu vực bãi sau. Bãi biển không rộng nhưng êm đềm, thoai thoải, ít sóng lớn nên rất thích hợp cho những chuyến du lịch gia đình có trẻ nhỏ. Ngồi trên bờ, du khách có thể ngắm toàn cảnh hoàng hôn trên biển.

Sau khi tận hưởng trong làn nước biển mát lạnh, du khách có thể tự tay lựa chọn hải sản để chế biến ngay tại chỗ. Còn gì thú vị hơn khi được thưởng thức những món hải sản tươi ngon trong không gian bao la, hữu tình của biển trời.

Núi Bình San nằm cách trung tâm thị xã Hà Tiên khoảng 1 km về phía Tây Bắc. Núi vừa là điểm tham quan du lịch, vừa là nơi lưu dấu tích của dòng họ Mạc. Đúng như tên gọi “Bí mật của Bình San”Núi Bình San như một bức bình phong kiên cố, cây cối xanh tươi bốn mùa.

Từ trên đỉnh núi, bạn có thể nhìn thấy toàn cảnh Hà Tiên đẹp như tranh vẽ. Nhìn về phía Bắc là núi Pháo Đài, Bãi Cau với những khu đô thị lấn biển. Phía nam có núi Thạch Động và thắng cảnh Mũi Nai. Nhìn về phía Đông là cửa Đông Hồ với những dãy nhà khang trang, chạy dọc hai bên. Trên đỉnh núi Bình San có dấu tích của nền Xuyên Sơn, nền Xã Tắc. Theo tục lệ vào thời Mạc Thiên Tích, hàng năm vào ngày 9 tháng Giêng, có lễ tế trời, thần núi tại căn cứ Xuyên Sơn và lễ tế các liệt sĩ ở căn cứ Xã Tắc.

Núi Tô Châu nằm ở phía Tây đầm Đông Hồ, bao gồm Đại Tô Châu và Tiểu Tô Châu. Không phải là một bức tranh phong cảnh hoàn mỹ như núi Bình San, núi Tô Châu như một cô thôn nữ với vẻ đẹp dịu dàng, đằm thắm nhưng ẩn chứa nét duyên dáng khiến bao người mê mẩn. Phía trên là núi Tô Châu, phía dưới là đầm Đông Hồ xanh ngắt một màu. Một bức tranh sơn thủy hữu tình tuyệt đẹp ở Hà Tiên!

Trên núi, người dân trồng tiêu và các loại cây ăn quả cho trái ngọt quanh năm. Từ trên đỉnh Tô Châu, bạn có thể quan sát toàn cảnh Hà Tiên, sông Giang Thành và xa hơn nữa là vùng Thất Sơn An Giang.

Ngoài núi Đèn ở phường Pháo Đài, phía Tây Bắc còn có núi Kim Du. Năm 1831, nhà Nguyễn cho xây dựng pháo đài trên núi này. Vì vậy, ngọn núi này còn được gọi là núi Pháo Đài. Sau này, nó còn được dùng để đặt tên cho phường Pháo đài.

Trên nền của pháo đài cũ bây giờ là một công trình kiến ​​trúc lớn. Đó chính là khách sạn Fort Fort với hệ thống phòng nghỉ tiện nghi và bể bơi hiện đại. Từ trên đỉnh núi Pháo Đài, bạn có thể vừa thưởng thức cà phê vừa ngắm toàn cảnh thị xã Hà Tiên. Những khu đô thị sầm uất trải dài bên bờ đầm Đông Hồ. Xa xa là cầu Tô Châu và những ngọn núi trùng điệp nối tiếp nhau.

Thiên nhiên trên núi Pháo Đài còn rất hoang sơ. Thảm thực vật trên núi xanh tươi suốt bốn mùa. Đến với núi Đèn, du khách tự do tham quan những vườn cây ăn trái và vườn tiêu đang vào mùa.

Phần lăng Mạc Cửu nằm giữa những bức tường thành kiên cố, bậc tam cấp được ốp bằng đá xanh, do thương nhân người Hoa lúc bấy giờ từ Quảng Tây sang tặng. Lăng Mạc Cửu có hình bán nguyệt khoét sâu vào lòng núi, hình con trâu đang nằm, gọi là ngưu ngồi. Xuôi theo những bậc thang rêu phong là đến khu mộ của gia đình và các tướng lĩnh họ Mạc. Gần 40 ngôi mộ được sắp xếp từ trên xuống theo cấp bậc và công trạng. Phía dưới lăng Mạc Cửu là mộ bà Nguyễn Thị Hiếu Túc, vợ Mạc Thiên Tích ở bên trái, mộ Mạc Tử Hoàng bên phải và sau đó là mộ Mạc Thiên Tích ở giữa, tương tự như mộ cha nhưng được bài trí giản dị hơn. Nếu Mạc Cửu có công khai phá đất Hà Tiên thì con cháu của ông đã có công mở mang và phát triển thành Hà Tiên. Đặc biệt, Mạc Thiên Tích là người đã mở ra Tao Đàn Chiêu Anh Các, góp phần phát triển văn học, thơ ca Việt Nam.

Hai hàng cây ngọc am tỏa bóng mát hai bên lối đi dẫn vào chùa. Những ngày hoa nở, chúng tỏa hương thơm thanh khiết trong không gian tĩnh mịch, ngân vang tiếng chuông chùa.

Theo sách Đại Nam nhất thống chí, chùa Phù Dung vốn có tên là Phù Cừ, được xây dựng vào năm Thiệu Trị thứ 6, sau đổi tên là chùa Phù Dung vì kỵ binh.

Ngôi chùa bị sập hoàn toàn khi quân Xiêm tấn công Hà Tiên. Chùa Phù Dung ngày nay được xây dựng trên một khu đất cao với nhiều bậc đá xanh. Tương truyền, đền là nơi Mạc Thiên Tích dựng để người thiếp là Phù Cừ tu hành. Nàng thơ Mộng Tuyết viết truyện cổ tích “Một người phụ nữ tình yêu trong một cái chậu” và nhà văn Kiên Giang Hà Huy Hà đã sáng tác vở cải lương “Áo cưới trước cổng chùa” xuất phát từ câu chuyện tình yêu của Mạc Thiên Tích và Phù Cừ.

Hòa cùng vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên và nghệ thuật, con người Hà Tiên cũng phản ánh vẻ đẹp trong chiến đấu và sản xuất.

Dấu tích chiến tranh vẫn còn sót lại ở trại giam Hà Tiên nằm ở trung tâm phường Đông Hồ. Nơi đây là nhân chứng lịch sử cho sự tàn bạo của thực dân Pháp đối với thực dân. Chính trong điều kiện tù đày khắc nghiệt đã làm nảy sinh ý thức đấu tranh chính trị. Tháng 5-1930, Chi bộ Đảng Cộng sản Hà Tiên ra đời.

Năm 1945, Nhật đảo chính Pháp, quản giáo Nguyễn Văn Lợi mở cửa trại giam cho gần 500 tù nhân ra ngoài. Trong số đó có những người là hạt giống cách mạng cho phong trào đấu tranh ở Hà Tiên sau này.

Từ bến Cù Đất nằm trên phố Đông Hồ, di chuyển bằng thuyền nhỏ hoặc vỏ máy là đến được đầm nước mặn Đông Hồ. Hành trình kéo dài gần 10 km, mất khoảng 20 phút để đến khu vực người dân sinh sống. Cho đến nay, đường thủy vẫn là con đường duy nhất để du khách và người dân địa phương vào đầm Đông Hồ.

Điều kiện tự nhiên ở đầm còn rất hoang sơ, tách biệt với cuộc sống hiện đại. Vì vậy, loại hình du lịch sinh thái được ưa chuộng tại đây. Du khách có thể thuê thuyền để tự mình vào đầm, nếu không thì có thể đi du thuyền khám phá cảnh đẹp của đầm Đông Hồ.

Bên cạnh tiềm năng du lịch, đầm Đông Hồ còn có giá trị sinh học cao. Với hệ sinh thái động thực vật đa dạng và độc đáo, đầm Đông Hồ là điểm nhấn quan trọng trong hệ thống đầm phá ven biển Việt Nam. Hệ thống rừng ngập mặn với hơn 25 loài cây tạo thành vành đai xanh ngăn lũ, có vai trò quan trọng trong việc mở rộng đất liền và bảo vệ đê biển. Điều kiện tự nhiên hoang sơ và nguồn thức ăn dồi dào đã tạo nên môi trường sống cho nhiều loài động vật, đặc biệt là các loài chim di cư.