Soạn bài Hoạt động ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ
Bài tập
1. Câu a, bài tập 1, trang 104, SGK.
2. Sau đây là một bài thơ năm chữ bị bỏ đi mất một số chữ có vần. Em hãy khôi phục lại các chữ có vần đó theo ý của bài thơ.
Mẹ ơi con nhớ mẹ
trong những lúc thế /… /
con thiếu một giọng nói
con thiếu một bàn /… /
con một mình một bóng
một khoảng trời mưa /…/
(Phan Thị Thanh Nhàn, Mẹ)
3. Sưu tầm và giới thiệu một số bài thơ, đoạn thơ năm chữ (không có trong SGK).
Gợi ý làm bài
1. Các đặc điểm của thơ năm chữ:
– Mỗi câu thơ gồm 5 chữ (5 tiếng).
– Số câu trong bài không hạn định.
– Nhịp: 3/2, 2/3.
– Vần: kết hợp giữa các kiểu vần: chân, lưng, liền, cách, bằng, trắc.
2.
Mẹ ơi con nhớ mẹ
trong những lúc thế này
con thiếu một giọng nói
con thiếu một bàn tay
con một mình một bóng
một khoảng trời mưa bay
3. Thơ năm chữ rất nhiều, có thể sưu tầm từ nhiều nguồn : các tập thơ, báo chí, trên mạng in-tơ-nét,…Tuy nhiên cần chú ý tìm những bài thơ, đoạn thơ năm chữ thể hiện đúng đặc điểm của thể thơ này và ghi rõ tác giả.
Tham khảo một số bài thơ năm chữ sau :
Cây nến
Thay đèn, nến nở hoa
Cho chung quanh bừng sáng
Xác gầy như máu cạn
Tự đốt cháy mình lên
Người nghèo khó dùng ít
Giàu sang phung phí nhiều
Thân ngọc ngà buông lệ
Nhìn trò đời phiêu diêu
Lụi dần trong ngọn lửa
Nếu không soi tỏ chân
Bà cụ ngồi bán thuốc
Với ngọn nến trong sương.
Mưa buồn nhớ mẹ
Ngồi đây lắng mưa rơi
Tự ngàn thu vọng lại
Trong tiếng mưa có gì
Gợi cõi lòng buốt nhói.
Ngoài hiên gió ù thổi
Mây nằng nặng u buồn
Trời rưng rưng khóc mẹ
Trọn kiếp đời mưa tuôn.
Mẹ giờ nơi đầu nguồn
Hay thẳm xa cuối bể
Nếu linh thiêng mẹ nhé
Rẽ lối về cùng con !
Khói hương nghi ngút thơm
Về nẻo đường đón mẹ
Con lắng lòng se sẽ
Ngóng mẹ về. Trời mưa.
(Theo Bùi Sim Sim)
Màu cây trong khói
Trên đường về nhớ đầy…
Chiều chậm đưa chân ngày,
Tiếng buồn vang trong mây…
Chim rừng quên cất cánh,
Gió say tình ngây ngây,
Có phải sầu vạn cổ
Chất trong hồn chiều nay ?
Tôi là người lữ khách,
Màu chiều khó làm khuây,
Ngỡ lòng mình là Rừng,
Ngỡ hồn mình là Mây.
Nhớ nhà châm điếu thuốc,
Khói xanh bay lên cây…
(Theo Hồ Dzếnh)