Thành ngữ trang 143 SGK Ngữ văn 7
THẾ NÀO LÀ THÀNH NGỮ
Gợi ý trả lời câu hỏi
1. a) Không thể thay một vài từ trong cụm từ này bằng từ khác. Cũng không thể chêm xen một vài từ khác cụm từ ấy. Lại càng không thể thay đổi vị trí của các từ trong cụm từ trên.
b) Cụm từ lên thác xuống ghềnh là một thành ngữ. Đó là một loại tổ hợp từ (cụm từ) cố định. Nói như vậy nghĩa là các từ trong thành ngữ khó thay đổi, thêm bớt, vị trí của các từ cũng không thay đổi.
2. a) Cụm từ lên thác xuống ghềnh có nghĩa là lặn lội khó khăn vất vả, hiểm nguy.
Thác: Chỗ dòng sông có vực đá làm cho nước chảy dốc xuống.
Ghềnh: Vũng sâu nước chảy xoáy mạnh.
Do đó lên thác xuống ghềnh quả là công việc vất vả, khó khăn, nguy hiểm.
b) Nhanh như chớp: rất nhanh, cực kì nhanh.
Chớp: là cái ánh sáng lóe ra rất nhanh.
Nói nhanh như chớp là cụ thể hóa cái nhanh ấy.
Ghi nhớ:
Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh…
SỬ DỤNG THÀNH NGỮ
Gợi ý trả lời câu hỏi:
1. Xác định vai trò ngữ pháp:
– Bảy nổi ba chìm: giữ vai trò vị ngữ (chủ ngữ là “thân em”).
– Tắt lửa tối đèn:
2. Phân tích cái hay: ngắn gọn, hàm súc có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.
Ghi nhớ:
Thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ trong câu hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ…
Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.