I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
1 – “Trời ơi, chỉ còn có năm phút” – Không chỉ thông báo thời gian mà còn cho thấy anh thanh niên gấp gáp, luyến tiếc vì thời gian còn lại ít ỏi
– Cách diễn đạt tình cảm tế nhị, khéo léo bằng câu gián tiếp mang hàm ý
2. Ô! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này! – mang hàm ý
Luyện tập
Bài 1 (Trang 75 sgk ngữ văn 9 tập 2)
a, Câu “nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy” cụm từ tặc lưỡi.
– Người kể chuyện không nói rõ họa sĩ chưa muốn chia tay mà để người đọc cảm nhận qua hình ảnh
b, Thái độ của cô gái được miêu tả qua từ ngữ: mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn, vội quay đi
– Từ ngữ miêu tả thể hiện sự ngượng ngùng của cô gái, cô quay đi để giấu sự xấu hổ
– Cô gái muốn tặng anh thanh niên chiếc khăn mùi xoa làm kỉ niệm nhưng anh đã từ chối
Bài 2 (trang 75 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Câu in đậm có hàm ý, bác lái xe muốn anh thanh niên tiếp đón ông họa sĩ và cô kĩ sư.
Bài 3 (trang 75 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Câu chứa hàm ý: cơm chín rồi
Hàm ý: cơm chín, ông vô ăn cơm.
Bài 4 (trang 76 sgk ngữ văn 9 tập 2)
– Câu “Hà, nắng gớm, về nào…” là câu nói lảng
“Tôi thấy người ta đồn…” câu nói bị chen ngang
→ Hai câu này không phải câu mang hàm ý