Súng, Vi Trùng Và Thép
Tác giả: Jared Diamond
Giới thiệu sách:
Cuốn sách giải thích vì sao các nền văn minh Á – Âu (bao gồm cả Bắc Phi) lại tồn tại được, cũng như đã chinh phục các nền văn minh khác, cùng lúc ông bác bỏ các lý thuyết về sự thống trị của các nền văn minh Á –Âu dựa trên trí tuệ, đạo đức hay ưu thế di truyền. Jared Diamond lập luận rằng, sự khác biệt về quyền lực và công nghệ giữa các xã hội loài người có nguồn gốc từ sự khác biệt về môi trường, trong đó sự khác biệt này được khuếch đại không ngường. Qua đó, ông giải thích tại sao Tây Âu, chứ không phải các nền văn minh khác trong thế giới Á – Âu như Trung Quốc, lại trở thành các thế lực thống trị
Mục đích của cuốn sách này là cung cấp một lược sử về tất cả mọi người trong khoảng 13.000 năm trở lại đây. Câu hỏi đã khiến tôi viết ra cuốn sách này là: tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục một khác? Nếu như câu hỏi này lập tức khiến bạn nhún vai cho rằng bạn sắp phải đọc một luận văn phân biệt chủng tộc thì, xin thưa, không phải vậy. Như bạn sẽ thấy, những lời đáp cho câu hỏi này tuyệt không bao hàm những sự khác biệt về chủng tộc. Cuốn sách này tập trung truy tìm những lý giải tối hậu và đẩy lùi chuỗi nhân quả lịch sử càng xa bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu.
Về tác giả:
Jared Mason Diamond sinh năm 1937, là Giáo sư Địa lý học tại Đại học Los Angeles (Mỹ). Ông đã nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá, như: Huy chương Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ, Giải thưởng Tyler về Thành tựu Môi trường, Giải thưởng Cosmos của Nhật Bản, Học bổng Quỹ MacArthur, giải thưởng Lewis Thomas do trường Đại học Rockefeller trao tặng.
Review sách:
Một cuốn sách giúp cho chúng ta mở rộng tầm mắt, biết hơn nhiều về lịch sử con người, giờ đây chẳng còn bị bó hẹp ở phương tây khi bàn về lịch sử cận đại, hay các vùng đất cổ quen thuộc ở thời cổ đại,… Chúng ta sẽ được tìm hiểu về những nơi vốn xưa này chẳng được nhắc đến nhiều là bao như Đông Nam Á, Châu Đại Dương, và các đảo trên Thái Bình Dương. Và ông cũng cho chúng ta biết thêm những vấn đề chưa bao giờ hết nóng như: môi trường, biến đổi khí hậu, quan hệ giữa các nước trên thế giới,…
“Người ta nhầm tưởng rằng địa lý có nghĩa là quyết định luận về môi trường, và rằng các nước nghèo bị nguyền rủa phải nghèo đói, rằng họ nên im lặng…và chịu chết. Nhưng không, Tri thức là Sức mạnh. Nếu họ biết vì sao họ nghèo đói, họ có thể dùng tri thức đó để trở nên thịnh vượng.” (Jared Diamond)
“Súng, Vi Trùng và Thép” mang lại cho tôi một khối lượng tri thức khổng lồ về loài người và quá trình phát triển đi lên của loài người và xã hội loài người, rất độc đáo, mới là và tràn đầy lí thú. Lật từng trang giấy, tôi như là được xem lại những băng hình sống động, toàn cảnh của thế giới, và cứ thế từng trang giấy trôi qua, một thế giới muôn hình muôn vẻ lại dần dà bước tới hiện tại.
Với một người thích khám phá lịch sử như tôi hay tri thức khoa học nói chung, thì thật sự “Súng, Vi Trùng và Thép” của Jared Diamond còn hơn cả đáng đọc, nó còn đáng để suy ngẫm khi bạn gấp lại cuốn sách này. Chính Yuval Harari đã nói rằng cuốn sách trên của Jared Diamond là nguồn cảm hứng để ông sáng tác ra cuốn sách “Sapiens: Lược sử về loài người” nổi tiếng, quả không sai. Sau khi chúng ta đọc cuốn sách ấy, hừng hực trong tim ta, có gì đó muốn thôi thúc chúng ta tìm hiểu thêm, đọc thêm và khám phá thêm một lịch sử trường kì của nhân loại.
Nếu ta đi sâu vào những quan điểm của ông trong cuốn sách này, thì sẽ thấy ông đã đưa ra thật lắm những quan điểm, chính kiến mạnh mẽ của bản thân. Những vấn đề luôn được ông “bóc tách”, “mổ xẻ” một cách tường tận và cách ông lý giải từng vấn đề mới thật sư là tinh tế. Nhưng như thế đấy, cuốn này thực sư rất khó đọc bởi bạn phải dừng lại nhiều lần, để quan sát và thấm nhuần kĩ tư tưởng của tác giả. Thật sư, cuốn này có rất nhiều ý kiến trái chiều xung quanh, trên hết bạn đọc cuốn này hãy nhìn với một ánh mắt khách quan, bạn sẽ cảm nhận được chiều sâu và sức hấp dẫn của nó.
Tuy cuốn sách này nói cho cùng là về lịch sử và tiền sử, song chủ đề của nó không chỉ có giá trị hàn lâm mà còn có tầm quan trọng to lớn về thực tiễn và chính trị. Lịch sử những tương tác giữa các dân tộc khác nhau chính là cái đã định hình thế giới hiện đại thông qua sự chinh phục, bệnh truyền nhiễm và diệt chủng. Các xung đột đó tạo ra những ảnh hưởng lâu dài mà sau nhiều thế kỷ vẫn chưa thôi tác động, vẫn đang tích cực tiếp diễn ở một số khu vực nhiều vấn đề nhất của thế giới ngày nay.