Phân tích nội dung và nghệ thuật Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
Gợi ý làm bài
1. Nội dung
Truyện kể về nhân vật Ngô Tử Văn, đó là một con người khảng khái, cương trực, thấy sự tà gian thì không thể chịu được. Ông đã tức giận trước sự “hung yêu tác quái” của tên hung thần và cuối cùng ông đã ra tay đốt đền – một việc làm mà trong nhân gian không ai dám làm, thậm chí còn khiếp sợ trước sự tàn bạo của tên hung thần quái ác. Nhung Ngô Tử Văn thì ngược lại, ông không hề khiếp sợ trước những lời đe dọa của tên hung thần cũng như trước khung cảnh ghê rợn nơi cõi âm. Ông còn tỏ ra cứng cỏi, bất khuất trước Diêm Vương đầy uy lực. Bằng chính nghĩa và sự dũng cảm, cương trực đấu tranh cho chính nghĩa, cuối cùng, Ngô Tử Văn đã chiến thắng, giải trừ được tai họa đem lại an lành cho nhân dân và được tiến cử vào chức phán sự đền Tản Viên, đảm đương nhiệm vụ giữ gìn công lí.
Tóm lại, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chông lại cái ác trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức Việt; đồng thời thể hiện niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà.
2. Nghệ thuật
Nghệ thuật kể lại hết sức lôi cuốn, nhân vật được xây dựng khá sắc nét, tình tiết và diễn biến truyện giàu kịch tính, truyện đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc.
3. Giá trị
Câu chuyện mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Sự chiến thắng của Ngô Tử Văn sau nhiều gian nguy, thử thách có ý nghĩa khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà. Đề cao nhân vật Ngô Tử Văn, truyện còn có ý nghĩa thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ, sự đấu tranh triệt để với cái xấu, cái ác để bảo vệ nhân dân, bảo vệ chính nghĩa.
Truyện còn có ý nghĩa phê phán gay gắt, trước hết là phê phán tên tướng giặc xảo quyệt, lúc sống là giặc xâm lược, lúc chết cũng không từ bỏ dã tâm tham lam, hung ác.
Qua các chi tiết hư cấu, hoang đường, truyện còn phơi bày hiện thực đầy rẫy những bất công từ cõi trần đến cõi âm: kẻ ác được sung sướng, người lương thiện chịu oan ức, thánh thần ở cõi âm cũng tham lam của đút, bao che cho kẻ lộng hành. Những hiện tượng bất công ở cõi âm chính là tấm gương phản chiếu những bất công trong xã hội đương thời.
Qua câu chuyện này, tác giả muôn nhắn nhủ rằng: Hãy đấu tranh đến cùng chống cái xấu, cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm mới đem lại chiến thắng cho chính nghĩa.