Miêu tả trong văn bản tự sự
1. Bài tập 1, tr. 92, SGK
Trả lời:
– Các yếu tố miêu tả trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều:
+ Tả chung vẻ đẹp của hai chị em: Mai cốt cách tuyết tinh thần/ Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
+ Tả riêng về Thúy Vân: Vân xem trang trọng khác vời/ Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang/ Hoa cười ngọc thốt đoan trang/ Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
+ Tả riêng về Thúy Kiều: Kiều càng sắc sảo mặn mà/ So bề tài sắc lại là phần hơn/ Làn thu thủy nét xuân sơn/ Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh/ Một hai nghiêng nước nghiêng thành/ Sấc đành đòi một tài dành họa hai.
– Các yếu tố miêu tả trong đoạn trích Cảnh ngày xuân:
+ các hình ảnh tả cảnh: con én đưa thoi; Cỏ non xanh tận chân trời; Cành lê trắng điểm một vài bông hoa; Ngổn ngang gò đống kéo lên; Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay; Tà tà bóng ngả về tây; phong cảnh có bề thanh thanh; Nao nao, dòng nước uốn quanh; Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
+ các hình ảnh tả người: Gần xa nô nức yến anh; Dập dìu tài tử giai nhân; Ngựa xe như nước, áo quần như nêm; Chị em thơ thẩn dangtay ra về.
– Giá trị của các yếu tố miêu tả trong đoạn trích: làm cho nội dung đoạn trích sinh động phong phú, giả sử tước bỏ yếu tố miêu tả thì giống như đã tước bỏ hầu hết nội dung của đoạn trích, chỉ còn lại một số câu thơ kể chuyện.
2. Bài tập 2, tr. 92, SGK
Trả lời:
Đoạn văn tham khảo:
Ngày tháng trôi nhanh vừa xuân về mà nay đã qua 60 ngày. Nhân tết Thanh Minh, chị em Thúy Kiều cùng nhau đi tảo mộ, hòa vào dòng người tấp nập dự hội đạp thanh. Đến xế chiều, chị em cùng nhau ra về, lần theo dòng nước nhỏ uốn khúc quanh co với nhịp cầu xinh nho nhỏ bắc ngang. Phong cảnh buổi chiều tà hiện lên vừa mang vể thanh bình lại phảng phất một nét buồn
3. Giới thiệu một đoạn văn tự sự đã học chỉ ra các yếu tố miêu tả và tác dụng của chúng trong đoạn văn đó.
Trả lời:
– Đoạn văn được giới thiệu : Hằng năm cứ vào cuối thu lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường. Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như những cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng
– Các yếu tố miêu tả và tác dụng:
+ ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc
+ những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như những cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng
→Tác dụng: khiến đoạn văn sinh động hơn bộc lộ phần nào tâm trạng người viết (tả cảnh ngụ tình)