I. CÁCH VIẾT VĂN BẢN TỔNG KẾT
1. Đọc văn bản tổng kết trong SGK, trang 173 và trả lời câu hỏi:
a. Phần mở đầu:
– Quốc hiệu hoặc tên tổ chức (Đoàn TNCS Hồ Chí Minh – Trường ĐHSPHN – Đội thanh niên tình nguyện số 2)
– Địa điểm, ngày… tháng… năm… (Hà Nội, ngày 15 tháng 9 năm 2007)
– Tiêu đề (Báo cáo kết quả hoạt động tình nguyện tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh và người có công với nước).
b. Phần nội dung: báo cáo gồm:
– Tình hình tổ chức địa điểm hợp đồng (…), thời gian (…) số lượng tham gia (…)
– Kết quả hoạt động (hoạt động chăm sóc thương bệnh binh và người có công với nước, hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao; vệ sinh môi trường, tôn tạo cảnh quan; hoạt động ôn tập văn hóa và vệ sinh hoạt động hè cho con em thương binh, bệnh binh; hoạt động xây dựng công trình thanh niên và tặng quà thương binh, bệnh binh).
– Đánh giá chung.
c. Phần kết thúc:
Người viết báo cáo kí tên
Chú ý: Về diễn đạt, văn bản tổng kết có cách dùng từ, đặt câu ngắn gọn, chính xác, rõ ràng, mỗi việc một đề mục, mỗi ý một lần xuống dòng, gạch đầu dòng, các câu sử dụng thường lược từ ngữ.
2. Từ việc tìm hiểu ví dụ trên, hãy cho biết yêu cầu đối văn bản tổng kết.
– Văn bản tổng kết nhằm nhìn nhận, đánh giá kết quả và rút ra bài học kinh nghiệm khi kết thúc công việc hay một giai đoạn công tác.
– Muốn viết được văn bản tổng kết cần:
+ Tập hợp tư liệu, số liệu đầy đủ, chính xác.
+ Lần lượt viết các phần: mở đầu, nội dung báo cáo (tình hình kết quả hoạt động công việc, bài học kinh nghiệm và kiến nghị), kết thúc.
+ Diễn đạt ngắn gọn, rõ ràng.
LUYỆN TẬP
1. Đọc văn bản (SGK, trang 176) và trả lời câu hỏi:
a. Vặn bản trên đã đạt được những yêu cầu nào của một văn bản tổng kết?
– Đảm bảo bố cục 3 phần: mở đầu, nội clung báo cáo và kết thúc.
– Diễn đạt ngắn gọn, chính xác, rõ ràng.
b. Trong văn bản có trích lược một số đoạn, một số ý được thể hiện bằng dấu ba chấm Anh (chị) đoán xem trong các đoạn bị lược ấy, tác giả dẫn ra những sự việc, tư liệu, số liệu gì?
Trong những đoạn bị lược (…) ấy, tác giả dẫn ra những sự việc, tư liệu, số liệu:
– Kết quả của công việc giáo dục chính trị tư tưởng.
– Số đăng kí phấn đấu trong học tập và kết quả đạt được.
– Số tình nguyện viên tham gia phong trào chống tệ nạn xã hội và kết quả đạt được.
– Công tác phát triển đoàn viên.
Đốì chiếu với yêu cầu của một văn bản tổng kết nói chung, văn bản trên thiếu một sô’ yêu cầu cần bổ sung:
– Tên hiệu cùa đoàn viên, tên đoàn trường, và tên chi đoàn.
– Mục II và mục IV nên thêm vào nội dung là kết quả công tác Đoàn.
– Đánh giá chung.
2. Hãy viết bài tổng kết phần Văn học (hoặc Tiếng Việt, Tập làm văn) trong chương trình Ngữ văn 12.
Người viết cần hoàn thành một số nội dung sau:
– Tổng số văn bản (số bài) đã học.
– Phân loại theo đặc điểm riêng:
+ Theo thể loại: Có bao nhiêu văn bản là truyện ngắn? Bao nhiêu văn bản là thơ?
+ Theo thời kì lịch sử: bao nhiêu tác phẩm ra đời trong kháng chiến chống Pháp? Chống Mĩ? (Được học và đọc thêm).
(Nếu là Tiếng Việt, Tập làm văn cần phân loại theo nhóm bài).
– Những đặc điểm chính về nội dung và nghệ thuật của các nhóm tác phẩm.
– Lập bảng thống kê các tác phẩm (bài) đã học (phụ lục).