Tả một phiên chợ vùng cao
Sa Pa! Nhắc đến tên thôi đã bao người mơ tưởng về một mảnh đất êm đềm, mát mẻ nơi Tây Bắc của Tố quốc. Sa Pa mùa xuân đẹp lắm! Bao nhiêu vẻ đẹp, sự trù phú của Sa Pa được thể hiện hết trong phiên chợ mùa xuân.
Mùa xuân, Sa Pa vẫn còn hơi lạnh. Cây cối xanh mướt một màu nõn nà, tràn đầy sức sống. Trên đường đến chợ, hai bên rực rỡ những sắc đào đỏ thắm, trắng muốt những sắc hoa mơ hoa mận. Những loại hoa này của Sa Pa đã nổi tiếng từ lâu lắm, được tận mắt nhìn mới thấy hết vẻ đẹp của nó. Thân cây rất lớn, mọc tự nhiên bên đường, cành cây nâu mốc và quềnh quàng như cánh tay người già. Cái già nua của gỗ càng làm tôn lên vẻ trẻ trung, tươi tắn của những cánh hoa thắm mịn, trắng bông mơ màng trong sương sớm.Chợ Sa Pa cũng giống như nhiều chợ vùng cao khác, thường họp theo phiên mỗi tháng vài ba lần. Chợ là dịp để người dân quanh vùng mang hàng hóa đến trao đổi, mua bán. Và hơn thế là để gặp gỡ, giao duyên. Đến với chợ Sa-Pa có người dân của các dân tộc Mông, Dao Đỏ, Thổ, Khơ Mú,… và rất nhiều người Kinh đến buôn bán, tham quan, mua đồ lưu niệm.
Mới sáng sớm, trên những đỉnh đèo, đỉnh dốc chon von đã thấp thoáng những bộ váy Mèo sặc sỡ: bà con dân tộc ở xa nên phải dậy từ sớm trèo đèo, lội suối, đi cả ngày đường, có khi mấy ngày mới đến nơi. Họ đến chợ bằng ngựa, xe máy, ô tô hoặc bằng chính đôi chân của mình. Những con ngựa nòi thấp nhưng dai sức và rất khỏe, nó thồ trên mình các loại hàng hóa, ở những đoạn đường bằng nó còn chở cả chủ nhân nữa.
Đến chợ, người bán hàng, dỡ hàng rồi bày ra hàng hóa của mình: măng, dầu, muối, cá khô, vải, giây… từ dưới xuôi mang đến, từ các địa phương khác mang về. Trong những gian hàng được xây cất thành từng ngăn như dưới xuôi là các loại hàng hóa của những người chuyên buôn bán lớn. Dọc hai bên đường đi quanh chợ là hàng của bà con bán hàng nhỏ lẻ, thường là bà con dân tộc. Những cây măng, những xấp vải, những cuộn chỉ màu được đặt trong gùi, trong giần,… Những bà những mẹ cười vui vẻ chào mời khách mua hàng. Làn da họ sạm đen, nhăn nheo càng làm tôn lên nụ cười thuần hậu, chất phác. Trên đầu họ đội nhưng chiếc khăn tự dệt nhiều màu sắc. Nhất là những chiếc áo, chiếc váy được thêu dệt rất cầu kì.
Khách đến mua hàng phần nhiều là khách du lịch người Kinh, những con người của miền xuôi, của đồng bằng, của thành phố. Họ đi giày thể thao, mặc quần bò, áo ấm và nhìn cảnh tượng xung quanh với đôi mắt tò mò, háo hức vô cùng. Những xấp quần áo và vải thổ cẩm hấp dẫn những vị khách này hơn cả. Vải thổ cẩm được dệt từ những đôi tay khéo léo của người phụ nữ dân tộc, có thêu những hoa văn tỉ mỉ hình vuông, hình con vật, hình bông hoa,… rất tinh tế, sinh động. Một mặt hàng nữa khiến khách đến chợ háo hức vô cùng đó là món thắng cố của đồng bào dân tộc! Đó là món ăn “đặc sản” của mảnh đất vùng cao này, món ăn là sự hòa trộn của nhiều loại nội tạng ngựa. Mỗi gian hàng có một nồi thắng cố lớn đang nghi ngút bốc khói. Khách đến ăn, ngồi xuống chiếu xếp tròn chân, chờ chủ hàng đặt bát thắng cố trước mặt,… Chợ Sa Pa có bao thứ hàng hấp dẫn lòng người như thế.
Đứng từ trên cao nhìn xuống, cảnh chợ thật tấp nập, đông vui. Người mua, người bán nhộn nhịp, náo nức. Những tiếng cười trong trẻo, hiền lành, phóng khoáng cứ đan xen nhau mà vang lên. Bất chợt, mé bãi đất trống cuối chợ cất lên tiếng khèn, tiếng hát réo rắt, thiết tha. Thi ra ở đó các chàng trai cô gái đang thổi khèn, thi hát, thi ném còn. Các cô gái khéo chọn cho mình những bộ váy áo sặc sỡ vô cùng nổi bật. Chị búi tóc, chị vấn khăn, đeo hoa tại – những chiếc vòng bạc to tròn rất bắt mắt, đeo vòng kiềng, mặc váy, chân quấn xà cạp,… Váy xòe của các chị được thêu xen các họa tiết màu đỏ, màu xanh,… Các chị Dao Đỏ trên trang phục còn có những quả cầu màu đỏ tươi rất nổi bật giữa nền đen chủ đạo của trang phục. Các chị người Mông thì lại có thêm chiếc ô xinh làm duyên. Cô gái nào cùng khéo khoe ra cái khéo léo, tinh tế của mình. Nụ cười trên môi rạng rỡ, các chị còn có đôi mắt sắc như dao cau thật đáng yêu! Các anh thì mặc trang phục tối máu, đơn giản hơn. Nhưng vơi các chàng trai ở đây, điều quan trọng nhất là thể hiện đuợc cái tài thổi khèn của mình. Anh nào cũng cầm một chiếc khèn nứa, vừa thổi khèn vừa co chân nhảy lò cò quanh cô gái mình thích.
Cảnh chợ Sa Pa đã để lại trong em những ấn tượng rất đẹp về một miền quê có phong cảnh tươi đẹp, trù phú mà con người thì rất đỗi chăm chỉ, cần cù, đáng yêu, đáng mến.