Top 10 nghệ nhân ca trù nổi tiếng nhất Việt Nam
Contents
Là một trong những loại hình âm nhạc truyền thống của Việt Nam, sau một thời gian bị mai một, ca trù đang dần hồi sinh. Ca trù đã và đang khẳng định vị trí quan trọng không chỉ của Việt Nam mà còn của nhân loại, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Bài viết dưới đây giới thiệu một số nghệ nhân Ca trù có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Ca trù Việt Nam.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc
Sinh ra trong một gia đình có nhiều đời làm nghề hát, nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc từ nhỏ đã sớm bộc lộ tố chất đặc biệt của một nữ ca sĩ. Cùng với niềm đam mê và nhiệt huyết, như một cái duyên với nghề, ngày càng công chúng biết đến Nguyễn Thị Chúc là một danh ca đất Hà Thành. Với chất giọng trong trẻo, du dương cùng kỹ thuật điêu luyện, tinh xảo ngày càng chiếm được cảm tình của người nghe.
Cả đời theo nghiệp Ca trù, bà là nghệ nhân hiếm hoi truyền vốn nghệ thuật dân tộc này cho thế hệ trẻ để tăng thêm tình yêu với bộ môn nghệ thuật truyền thống này. Trước tài năng và những đóng góp của mình cho Ca trù, bà Nguyễn Thị Chúc đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian năm 2005, được mọi người tôn vinh là một trong những cây đại thụ của vùng đất Ca trù. Phía bắc. Do tuổi cao, sức yếu, nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc đã qua đời tại quê nhà làng Ngải Cầu, Hoài Đức, Hà Nội, hưởng thọ 85 tuổi.
Nghệ nhân Quách Thị Hồ
Là một nghệ sĩ Ca trù nổi tiếng, ông cũng là người đầu tiên đưa hát bội Việt Nam ra thế giới. Sinh năm 1909, trong một gia đình có truyền thống hát bội, từ nhỏ bà đã sống trong tiếng đàn và được mẹ dạy hát. Thừa hưởng truyền thống gia đình và đam mê, cô sở hữu chất giọng đặc biệt chinh phục người nghe. Khi tiếng hát Ca trù lần đầu tiên được thế giới công nhận, bà đã được công nhận là một trong những nghệ nhân Ca trù tiêu biểu.
Cũng từ đây, Ca trù từng bước được khôi phục và được biết đến là một trong những di sản quý của Việt Nam và nhân loại. Giọng hát của chị đã được Đài Tiếng nói Việt Nam thu âm và phát sóng, được nhiều nghệ sĩ cùng thời học hỏi. Có thể nói, nghệ nhân Quách Thị Hồ đã có nhiều đóng góp trong việc khôi phục, phát huy và phát triển loại hình nghệ thuật truyền thống Ca trù. Cái chết của bà vào tháng 1 năm 2001 khiến nhiều người tiếc nuối, bởi bà đã mất đi một trong những nghệ sĩ Ca trù hàng đầu của nước ta.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Khưu
Học Ca Trù từ năm 11 tuổi, nghệ nhân Nguyễn Thị Khưu ở xã Văn Nhân, Phú Xuyên từng cùng bà và cha đi khắp nơi để hát Ca trù. Với chất giọng cao, trong trẻo, tiếng hát ấy đã làm say đắm biết bao người. Dù đã ở tuổi 90 nhưng nhờ trí nhớ tốt và sự tâm huyết của mình, nghệ nhân Nguyễn Thị Khưu đã chọn lọc và truyền dạy ca trù cho các thế hệ với mong muốn lưu truyền ca trù.
Nhiều năm qua, anh đã cùng CLB biểu diễn Ca trù đi nhiều nơi trên cả nước, tham gia các cuộc thi và đạt nhiều giải thưởng. Năm 2011, anh được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian và gần đây nhất anh được Chủ tịch nước ký quyết định phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.
Nghệ sĩ Bạch Vân
Mỗi khi nhắc đến ca trù Hà Nội, người ta nhớ ngay đến danh ca Bạch Vân, người đã hy sinh tất cả hạnh phúc riêng tư để cống hiến cho ca trù. Với niềm đam mê đến mức điên cuồng, cô đã đưa nghệ thuật đờn ca tài tử vào đời. Để có được thành công, được công chúng biết đến nhiều như hiện tại là cả một chặng đường gian nan, vất vả và đầy thử thách đối với cô.
Cô từng theo học tại Nhạc viện Hà Nội, nhưng chỉ sau một lần nghe ca trù, cô quyết định gắn bó cuộc đời mình với ca trù, bỏ ngoài tai những lời khuyên can từ gia đình. Mải mê theo đuổi Ca trù, bà kết hôn năm 44 tuổi, sau đó không dám giữ lại đứa con đầu lòng vì sợ phải chia sẻ thời gian với Ca trù. Năm 2012, Bạch Vân được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú, đây là danh hiệu cao quý do Nhà nước ban tặng cho cô vì những nỗ lực góp phần bảo tồn Ca trù.
Nghệ nhân Phó Thị Kim Đức
Với mong muốn giữ nghề của cha ông và giữ lại loại hình nghệ thuật truyền thống, nhiều năm qua, nghệ nhân Ca trù Phó Thị Kim Đức đã dành thời gian, tâm sức cho việc nghiên cứu và truyền dạy nghệ thuật Ca trù. Được sống trong bầu không khí của ca trù từ nhỏ, cô đã sớm yêu thích ca trù, và bắt đầu đi hát với cha mình. Nổi tiếng với giọng hát trong trẻo, khả năng truyền cảm tinh tế, cô nhanh chóng được đông đảo công chúng biết đến.
Sau đó, cô về công tác tại Giọng hát Việt, với giọng hát trời cho của mình, cô đã chinh phục khán giả bằng giọng hát ngọt ngào và sang trọng của mình. Dù Ca Trù ngày nay đã hồi sinh và được công nhận là di sản văn hóa thế giới nhưng theo nghệ nhân Kim Đức, tâm hồn dường như không còn như xưa, số lượng nghệ nhân theo học Ca Trù còn quá ít. Bởi người học Ca trù phải đam mê, tận tâm với nghề, kiên trì theo đuổi thì mới có ngày thành công. Sau nhiều năm hoạt động với những đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà, chị đã được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.
Nghệ sĩ Vân Mai
Không xuất thân từ gia đình, cũng không qua trường lớp đào tạo nào, nhưng vì niềm đam mê với Ca trù, hơn chục năm qua, nghệ nhân Văn Mai đã tự mình khổ luyện, trở thành nghệ nhân có tiếng trong làng Ca trù. Sinh ra ở vùng quê lúa Thái Bình, được ông trời ưu ái ban cho giọng hát trong trẻo, khỏe khoắn nên hát được nhiều thể loại.
Kể về cơ duyên đưa chị đến với Ca Trù là tình cờ nghe được giọng hát của bà lão Quách Thị Hồ trên đài, từ đó chị đam mê và quyết tâm tự học hát Ca Trù qua những cuốn băng đĩa sưu tầm được của các nghệ nhân. . nghệ nhân dân gian nổi tiếng xưa nay. Sau nhiều năm miệt mài luyện tập, giọng hát của cô ngày càng trở nên lưu loát và mượt mà. Không ngừng luyện tập để hoàn thiện hơn nữa, hiện nghệ nhân Vân Mai dành thời gian truyền dạy Ca trù miễn phí cho các bạn trẻ.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Chín
Sinh năm 1924, tại Thủy Nguyên, Hải Phòng, nghệ nhân Nguyễn Thị Chín sinh trưởng và lớn lên trong một gia đình có nghề hát bội. Nhờ tài năng, giọng hát trong sáng và truyền cảm, cô đã tiếp thu được hầu hết các lối hát, làn điệu và trở thành một ca sĩ xuất sắc. Khi thành phố Hải Phòng có chủ trương bảo tồn loại hình nghệ thuật truyền thống này, bà đã cùng mọi người vận động các đờn ca tài tử tham gia câu lạc bộ Ca trù, giúp ca trù Hải Phòng bắt đầu có một sức sống mới. .
Cô đã dạy thành công một số học sinh và cùng với câu lạc bộ đã giành được một số giải thưởng. Hình ảnh của nghệ nhân Nguyễn Thị Chính là nguồn động viên to lớn để các nhà nghiên cứu, ca hát Ca trù chung sức duy trì, bảo tồn và phát triển nghệ thuật Ca trù.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Thanh
Là một trong những người có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn, gìn giữ và truyền dạy Ca trù trên quê hương Châu Hóa. Kế thừa truyền thống từ gia đình và niềm đam mê, tâm huyết, những làn điệu ca trù cứ thế tuôn trào và gắn bó với cuộc đời nghệ nhân Nguyễn Thị Thành như một cơ duyên.
Bằng tài năng và lòng yêu nghề, bà Nguyễn Thị Thanh đang hàng ngày lặng lẽ truyền dạy cho con cháu trong làng những kiến thức, kỹ năng về Ca trù để thế hệ trẻ hiểu hơn về nghệ thuật Ca trù, trân trọng truyền thống của làng. giá trị độc đáo của loại hình nghệ thuật này. Bà xứng đáng với danh hiệu Nghệ nhân dân gian trong lĩnh vực Ca trù do Hội Di sản Văn hóa Việt Nam phong tặng.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống hát Ca trù lâu đời, từ nhỏ, nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp đã cùng các anh chị đi hát khắp vùng Kinh Bắc. Khi nghệ thuật đờn ca tài tử được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể, nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp rất vui và tự hào khi nghệ thuật truyền thống này được thế giới biết đến.
Ở bất cứ nơi đâu, có người yêu Ca trù, dù tuổi đã cao, ông vẫn sẵn sàng mang lời ca tiếng hát của mình đi biểu diễn và truyền dạy. Đến nay, ông đã có hơn 100 học trò đến từ các tỉnh thành với mong muốn thế hệ trẻ tiếp tục duy trì và bảo tồn loại hình nghệ thuật dân gian này.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Tâm
Là chủ nhiệm Câu lạc bộ ca trù Thượng Mỗ, Đan Phượng, nghệ nhân Nguyễn Thị Tâm là ái nữ của danh ca Nguyễn Thị Chắt nổi tiếng khắp vùng những năm 40 của thế kỷ XX. Năm tám tuổi, nàng theo chân của phường ca ca. Gia đình hát khắp nơi. Nghệ nhân Nguyễn Thị Tâm càng lớn tuổi càng bộc lộ tố chất của một nữ ca, được ông bà, cha mẹ truyền dạy hát ca trù, ngày đêm say mê với những làn điệu, cung đàn.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Tâm trưởng thành rất nhanh, dù đã bước vào tuổi cao nhưng bà vẫn luôn trăn trở với nghề, mong muốn truyền lại nghệ thuật đờn ca tài tử cho hậu thế. Nhiều học trò do cô truyền dạy nay đã trở thành những ca sĩ năng động trong các câu lạc bộ trong Nam, ngoài Bắc.